Najnowsza praca Michaela Bensona, Nanocosmos: Travels in Electronic Space, nie jest poświęcona odległym galaktykom ani wspaniałym wydarzeniom kosmicznym. Zamiast tego zanurza się w niewidoczne cuda niezwykle małych rzeczy, korzystając ze skaningowej mikroskopii elektronowej (SEM), aby odsłonić niezwykłe szczegóły płatków śniegu, skał księżycowych, a nawet maleńkich stworzeń żyjących w kwiatach.
Przesunięcie skali
Benson, znany ze swoich wcześniejszych eksploracji kosmosu za pomocą fotografii (Planetfall i Cosmigraphics ), wyjaśnia, że duch tego projektu niewiele się od siebie różni. Jego prace zawsze dotyczyły perspektywy i naszego miejsca we wszechświecie, niezależnie od tego, czy jest to wszechświat mierzony w latach świetlnych, czy w milimetrach. Podkreśla, że – jak zauważył Buckminster Fuller w odniesieniu do eksploracji kosmosu – jesteśmy już zanurzeni w niesamowitej rzeczywistości – potrzebujemy tylko odpowiednich narzędzi, aby ją zobaczyć.
Nauka kryjąca się za sztuką
Obrazowanie SEM polega na bombardowaniu próbki elektronami zamiast światłem, co pozwala na znacznie większe powiększenie i szczegółowość niż w przypadku konwencjonalnych mikroskopów. Proces jest złożony: próbki często wymagają specjalnego przygotowania, np. pokrycia materiałami przewodzącymi, aby zapobiec ładowaniu. Benson przeszedł szkolenie w Kanadyjskim Muzeum Przyrody, które zapewniło mu dostęp do specjalistycznego sprzętu i wiedzy umożliwiającej pokonanie wyzwań technicznych.
Podejście artystyczne
Benson nie jest naukowcem, ale pisarzem i artystą, który wykorzystuje narzędzia naukowe do badania „fenomenalnej rzeczywistości”. Umiejscawia swoją twórczość w historii fotografii, kładąc nacisk na twórcze wybory towarzyszące tworzeniu obrazów. W przeciwieństwie do obrazów czysto naukowych, które skupiają się na danych empirycznych, podejście Bensona priorytetowo traktuje efekt estetyczny, mając na celu wywołanie zachwytu i podziwu. Chodzi o zabawę perspektywą, jak powiedział Brian Eno, aby na nowo odkryć ciekawość naszego świata.
Od księżycowych krajobrazów po ukryte światy
Nanokosmos przedstawia znane obiekty w obcej skali. Na przykład próbki skał księżycowych ukazują mikroskopijne krajobrazy przypominające ziemskie pustynie i góry. W książce znajdują się także wspaniałe zbliżenia płatków śniegu, radiolarianów i owadów wewnątrz kwiatów – stworzeń zwykle niewidocznych gołym okiem. Praca Bensona podkreśla, że granice nie polegają tylko na dotarciu do nowych miejsc, one istnieją wszędzie tam, gdzie przekraczamy granice tego, co wiemy lub wydaje nam się, że wiemy.
Projekt Bensona przypomina nam, że piękno i tajemnica istnieją w każdej skali. Zwracając uwagę na mikroskopijny świat, zachęca do uważnego spojrzenia, zadziwienia i rozpoznania niezwykłości w zwyczajności.
