Het nieuwste werk van Michael Benson, Nanocosmos: Journeys in Electron Space, gaat niet over verre sterrenstelsels of grootse kosmische gebeurtenissen. In plaats daarvan duikt het in de onzichtbare wonderen van het allerkleinste, met behulp van scanning-elektronenmicroscopie (SEM) om buitengewone details in sneeuwvlokken, maanstenen en zelfs de kleine wezens die in bloemen leven te onthullen.
De schaalverschuiving
Benson, bekend van zijn eerdere verkenningen van de ruimte door middel van fotografie (Planetfall en Cosmigraphics ), legt uit dat dit project qua geest niet zo heel anders is. Zijn werk ging altijd over perspectief en onze plaats in het universum, of dat universum nu wordt gemeten in lichtjaren of millimeters. Hij benadrukt dat we, net als Buckminster Fuller’s punt over ruimteverkenning, al ondergedompeld zijn in een ongelooflijke realiteit – we hebben alleen de juiste hulpmiddelen nodig om die te zien.
De wetenschap achter de kunst
Bij SEM-beeldvorming wordt een monster gebombardeerd met elektronen in plaats van licht, waardoor een veel grotere vergroting en detaillering wordt bereikt dan met conventionele microscopen. Het proces is complex: monsters hebben vaak een speciale voorbereiding nodig, zoals een coating met geleidende materialen om opladen te voorkomen. Benson kreeg een opleiding bij het Canadian Museum of Nature, waardoor hij toegang kreeg tot deze gespecialiseerde apparatuur en de expertise om de technische uitdagingen ervan het hoofd te bieden.
De artistieke aanpak
Benson is geen wetenschapper, maar een schrijver en kunstenaar die wetenschappelijke hulpmiddelen gebruikt om de ‘fenomenale realiteit’ te verkennen. Hij positioneert zijn werk binnen de geschiedenis van de fotografie en benadrukt de creatieve keuzes die bij het maken van beelden betrokken zijn. In tegenstelling tot puur wetenschappelijke beeldvorming gericht op empirische gegevens, geeft Bensons benadering prioriteit aan esthetische impact, met als doel verwondering en ontzag op te roepen. Dit gaat over spelen met perspectief, zoals Brian Eno het uitdrukte, om een gevoel van nieuwsgierigheid naar onze wereld te herontdekken.
Van maanlandschappen tot verborgen werelden
Nanocosmos presenteert bekende objecten in buitenaardse details. Maangesteentemonsters onthullen bijvoorbeeld microscopisch kleine landschappen die doen denken aan de woestijnen en bergen van de aarde. Het boek bevat ook verbluffende close-ups van sneeuwvlokken, radiolarians en insecten in bloemen – wezens die doorgaans onzichtbaar zijn voor het blote oog. Bensons werk benadrukt dat grenzen niet alleen gaan over het bereiken van nieuwe plaatsen; ze bestaan overal waar we de grenzen verleggen van wat we weten, of denken te weten.
Bensons project herinnert ons eraan dat schoonheid en mysterie op elke schaal bestaan. Door de microscopische wereld in beeld te brengen, moedigt hij ons aan om dichterbij te kijken, ons af te vragen en het buitengewone in het gewone te herkennen.
