Orkaan Melissa heeft zijn plaats in de meteorologische geschiedenis veroverd, niet alleen als een van de meest intense Atlantische stormen ooit gemeten, maar nu ook als houder van een nieuw windsnelheidsrecord. Recente gegevens bevestigen een piekwindstoot van 252 mijl per uur, slechts een mijl per uur lager dan het mondiale record en hoger dan alle eerder gemeten windstoten binnen een tropische cycloon boven water met 6,5 km/uur. Dit is een kritische observatie omdat extreme windsnelheden een directe bedreiging vormen voor mensenlevens en eigendommen.

Recordbrekende wind: windstoten versus aanhoudende snelheden

De recordbrekende windvlaag verschilt van de aanhoudende wind die wordt gebruikt om orkanen op de schaal van Saffir-Simpson te categoriseren. De schaal van Saffir-Simpson meet de hoogste één minuut aanhoudende windsnelheid, terwijl windstoten tijdelijke uitbarstingen zijn die veel hogere pieken kunnen bereiken. De aanhoudende wind van Melissa bereikte een snelheid van 300 km/uur, net onder het Atlantische record, maar de windstoot van 400 km/uur onderstreept de brute kracht die de storm bevat.

Dit onderscheid is cruciaal: terwijl aanhoudende wind de algehele sterkte van de storm bepaalt, vertegenwoordigen windstoten de onmiddellijke, vernietigende kracht die op de grond wordt gevoeld. Het verschil tussen een orkaan van categorie 5 en een catastrofale windstoot kan het verschil zijn tussen overleefbare schade en totale verwoesting.

Verificatie- en meettechnieken

De meting werd geverifieerd door atmosferische wetenschappers van het National Center for Atmospheric Research en NOAA, om er zeker van te zijn dat het geen instrumentfout was. Deze metingen zijn gedaan met behulp van een dropsonde – een weerinstrument ingezet vanuit een Hurricane Hunter-vliegtuig – dat gedetailleerde gegevens opleverde van de kern van de storm tot aan het oceaanoppervlak.

Onderzoekers, waaronder Holger Vömel, hebben een grondig inzicht in de manier waarop deze metingen worden uitgevoerd, omdat ze eerdere potentiële gegevens onder de loep hebben genomen. Dit zorgt ervoor dat extreme metingen geen artefacten zijn van defecte apparatuur, zoals het geval was met sommige gegevens van de orkaan Katrina in 2005.

Context: waarom dit ertoe doet

Hoewel de windvlaag van Melissa net onder het record aller tijden (400 km/uur in Australië in 1996) bleef, is de vergelijking niet eenvoudig. Het Australische record werd gemeten op grondniveau, waar het terrein de windsnelheden kan versterken. Melissa’s meting werd op veel grotere hoogte boven de open oceaan uitgevoerd, waardoor het een eerlijker vergelijking is met andere oceanische orkanen.

De intensiteit van de storm kwam ook tot uiting in andere gegevens: Melissa stond op de derde plaats van de laagste centrale druk (892 millibar) in de Atlantische Oceaan, en de aanhoudende wind stond op de tweede plaats. De storm veroorzaakte ongekende verwoestingen, werd de sterkste orkaan die op Jamaica aan land kwam en zorgde voor het op één na hoogste aantal neerslag in het land sinds 2000.

“Deze stormen moeten serieus worden genomen”, zegt Vömel. “Dit is een recordbrekend geluid, en het is echt verbazingwekkend dat we dat kunnen waarnemen. Maar er zijn ook mensen ter plaatse die daaronder hebben geleden.”

De recordbrekende winden en de daarmee gepaard gaande schade dienen als een grimmige herinnering aan de groeiende intensiteit van tropische cyclonen in een opwarmend klimaat. Het begrijpen van deze extremen is van cruciaal belang voor het verbeteren van de prognoses, de paraatheid bij rampen en uiteindelijk het redden van levens.